Narodowy Program Zdrowia jest podstawowym dokumentem polityki zdrowia publicznego. Precyzuje on cele strategiczne i operacyjne, wskazuje zadania na rzecz poprawy zdrowia i jakości życia społeczeństwa. Ustanawiany jest w drodze rozporządzenia Rady Ministrów.

Cel strategiczny to wydłużenie życia Polaków, a zarazem ograniczanie i eliminowanie społecznych nierówności w zdrowiu. Ministerstwo Zdrowia, dzięki NPZ, chce „aby wszyscy – niezależnie od wieku czy miejsca zamieszkania – mieli większą świadomość tego, jak ich zachowania wpływają na zdrowie, aby prowadzili zdrowszy tryb życia (i dokonywali prozdrowotnych wyborów) i mogli jak najdłużej cieszyć się zdrowiem i pełnym uczestnictwem w pracy, życiu społecznym i rodzinnym. Tym bardziej, że – zdaniem resortu – nasze niewłaściwe wybory dotyczące sposobu odżywiania, nadużywania alkoholu, palenia papierosów, zażywania narkotyków oraz niewielka aktywność fizyczna (lub jej brak) wpływają na to, jak często chorujemy i na co. W efekcie zbyt często prowadzą do chorób cywilizacyjnych i przedwczesnej śmierci.

Rada Ministrów właśnie przyjęła rozporządzenie w sprawie Narodowego programu Zdrowia na lata 2016-20. Zawiera on sześć celów operacyjnych:

1. poprawa sposobu żywienia, stanu odżywienia oraz aktywności fizycznej społeczeństwa;
2. profilaktyka i rozwiązywanie problemów związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, uzależnieniami behawioralnymi i innymi zachowaniami ryzykownymi;
3. profilaktyka problemów zdrowia psychicznego i poprawa dobrostanu psychicznego społeczeństwa;
4. ograniczenie ryzyka zdrowotnego, które wynika z zagrożeń fizycznych, chemicznych i biologicznych w środowisku zewnętrznym, miejscu pracy, zamieszkania, rekreacji oraz nauki;
5. promocja zdrowego i aktywnego starzenia się;
6. poprawa zdrowia prokreacyjnego.

Działania ministerstw, które realizują zadania określone w Narodowym Programie Zdrowia, koordynuje Komitet Sterujący. Jego członkami są W jego wiceministrowie z zaangażowanych w jego realizację resortów.

– Wśród głównych założeń Narodowego Programu Zdrowia, przedstawionych Pracodawcom RP przez wiceminister zdrowia Beatę Małecką-Liberę, czytamy na stronie www.medonet.pl, są zmniejszenie do 2025 r. o 10 proc. liczby osób nieuprawiających aktywności fizycznej, a także osób szkodliwie pijących alkohol. Inne to zmniejszenie w ciągu pięciu lat odsetka osób palących o 2 pkt proc. oraz zmniejszenie do 2025 r. skali otyłości i liczby przypadków cukrzycy. W komunikacie Pracodawców RP czytamy także, iż projekt ustawy o zdrowiu publicznym zakłada koordynowanie wydatkowania środków na ochronę zdrowia przez wszystkie ministerstwa, jak i jednostki samorządu terytorialnego. Programy profilaktyczne i kampanie edukacyjne byłyby finansowane ze środków resortu zdrowia oraz innych resortów, które mają w swoim budżecie pozycje związane ze zdrowiem publicznym. Środki na to miałyby pochodzić także z subfunduszu utworzonego w NFZ (z 1 proc. budżetu) oraz z Funduszu Zdrowia Publicznego, zasilanego częścią wpływów z podatku akcyzowego (1 proc. środków z akcyzy na alkohol, 0,5 proc. z akcyzy na tytoń i 3 proc. z akcyzy od gier hazardowych).

Andrzej Piechocki

Źródło: ‘Biuletyn Informacyjny Wielkopolskiej Izby Lekarskiej’ – za zgodą Autora