„Właściwie pretekstem do każdego pytania było jakieś tegoroczne zdarzenie. Przygotowując się do rozmowy zaczęłam porządkować senioralne wydarzenia mijającego 2018 roku., sporo ich było, dlatego dokonałam subiektywnej selekcji.

Moim rozmówcą jest Piotr Szukalski, profesor nadzw. w Katedrze Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej Uniwersytetu Łódzkiego, który zajmuje się naukowo demografią, gerontologią społeczną i polityką społeczną.

Linda Matus: Wydarzenie, informacja roku według prof. Szukalskiego?

Piotr Szukalski: Dla mnie newsem roku będzie informacja, że osoby 60+ już dziś stanowią 25% ludności naszego kraju. O tym jeszcze nikt nie mówi, ponieważ GUS poda oficjalne dane w okolicach kwietnia, ale z moich szacunków wynika, że seniorzy 60+ już dziś stanowią czwartą część naszego społeczeństwa. […]

Pracownik-senior poszukiwany?

L.M.: W 2018 r. sieć Biedronka zmienia zakresu obowiązków, aby przyciągnąć starszych pracowników. McDonald’s w kampaniach rekrutacyjnych pokazuje bez kompleksów siwych pracowników. W Gdańsku ruszyło pierwsze w kraju Centrum pracy dla seniorów. Urząd pracy dostrzegł w tym mieście potrzebę wsparcia pracodawców wobec kurczących się zasobów ludzkich, z drugiej strony jest to odpowiedź na coraz niższe emerytury. Centrum działa od października. Zatrudnienie znalazło 20 seniorów. Czy 2018 r. będziemy wspominać jako punkt zwrotny w myśleniu o pracy osób starszych?

P.Sz.: To małżeństwo z rozsądku. Nie oszukujmy się, pracodawcy woleliby pewnie młodszych, ale zmiany na rynku pracy powodują, że zaczynają dostrzegać seniorów. Choć z drugiej strony nie doceniamy bronienia się przed pójściem w odstawkę, czyli tej roli pracy, która jest niezwykle ważna w przypadku mężczyzn. Mężczyźni mocniej są dotknięci odejściem z pracy, ponieważ kobiety budują silniejsze więzi rodzinne i koleżeńskie. […]

Rządowe dokumenty vs życie

L.M.: W tym roku został przyjęty przez rząd dokument „Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo – Uczestnictwo – Solidarność”. Strategia zacznie obowiązywać od 2019 r. To pierwszy kompleksowy materiał wyznaczający kierunek polityki rządu, jak czytamy w komunikacie biura prasowego. Ale jakie ma przełożenie na panią Jadwigę 67 lat ze Świeradowa?

P.Sz.: Byłem szefem zespołu pracującego nad tym dokumentem, więc niezręcznie jest mi go oceniać. Natomiast już wyjaśniam, jakie może mieć to znaczenie. Bezpośrednio zapewne nic nie zmienia, podkreślam „bezpośrednio”. Natomiast pośredni wpływ jest ewidentny, ponieważ jest to tzw. dokument strategiczny, co oznacza, że w chwili wydawania jakichkolwiek środków publicznych i unijnych można wydawać je głównie na cele, które mają charakter strategiczny. Seniora wydaje się to nie dotykać bezpośrednio, ale tylko pozornie. Np. dom kultury, który będzie starał się o sfinansowanie wydarzenia dla seniorów, w 2019 r. będzie mógł wpisać we wniosku, że to działanie jest zgodne z celami strategicznymi naszego kraju i zwiększyć swoje szanse.

L.M.: Czy jest w tym dokumencie fragment szczególnie dla Pana ważny?

P.Sz.: Tak, ten który nie istnieje. Nie dostrzegliśmy w tym dokumencie tych sprawnych jak na swój wiek 80-latków. Mówię to, bijąc się w pierś, że nie dostrzegliśmy np. usług aktywizacyjnych dla tej grupy. […]“

Pełny tekst wywiadu red. naczel. Lindy Matus z prof. Piotrem Szukalskim w m-czniku ‚Gazeta Senior“ 2019 nr styczniowy, s. 2-3, czytaj – TU